Σπάταλα κτίρια, άτολμος νόμος

Με τεράστια καθυστέρηση ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Οι Οικολόγοι Πράσινοι χαρακτηρίζουν το νόμο άτολμο, που περιγράφει πρόχειρα κάποιες γενικόλογες διαδικασίες χωρίς να μπαίνει στην ουσία του προβλήματος και να θέτει συγκεκριμένους στόχους.

Τον Ιανουάριο 2003 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε την Οδηγία 2002/91/ΕΚ με στόχο την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων εντός της Κοινότητας, ένα απαραίτητο βήμα στην προσπάθεια μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης και καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με την παραπάνω Οδηγία τα κράτη μέλη έπρεπε μέσα σε 3 χρόνια, δηλαδή έως τον Ιανουάριο 2006 να θέσουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την Οδηγία.


Με 2,5 χρόνια καθυστέρηση από την καταληκτική ημερομηνία (και 5,5 από την υιοθέτηση της Οδηγίας), ψηφίστηκε πριν από λίγες ημέρες από το Ελληνικό Κοινοβούλιο ο νόμος 3661/2008 με τίτλο «Μέτρα για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων και άλλες διατάξεις».

Ωστόσο με λύπη είδαμε έναν νόμο χωρίς συγκεκριμένους στόχους, ούτε κάποιο όραμα ως προς την βελτίωση της Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων. Είδαμε ένα Νόμο, απλή μετάφραση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας με μόνο στόχο την εναρμόνιση με το Κοινοτικό Δίκαιο. Ο Νόμος αυτός δεν αντικατοπτρίζει το αποτέλεσμα κάποιου μακροχρόνιου σχεδιασμού της εθνικής ενεργειακής μας πολιτικής, απλά περιγράφει κάποιες γενικές διαδικασίες που θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ, όπως αυτές υπαγορεύονται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία. Τέλος ο νόμος αφήνει όλα τα βασικά ερωτήματα ανοιχτά και τα μεταθέτει στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων, ο οποίος πρόκειται να τεθεί σε ισχύ με ΚΥΑ εντός 6 μηνών.

Ο Κανονισμός αυτός θα καθορίζει την μέθοδο υπολογισμού της μελέτης ενεργειακής απόδοσης των νέων κτιρίων, τα αρμόδια για την εκπόνησή της πρόσωπα, τη διαδικασία διενέργειας ενεργειακών επιθεωρήσεων των κτιρίων, των λεβήτων, των εγκαταστάσεων θέρμανσης και των συστημάτων κλιματισμού και τη διαδικασία έκδοσής του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης.

Ο νόμος προβλέπει ότι όλα τα νέα κτίρια πρέπει να πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης που ορίζονται στον Κανονισμό, μάλιστα για τα νέα κτίρια άνω των 1.000 τ.μ., θα είναι υποχρεωτική η μελέτη σκοπιμότητας εγκατάστασης ενός τουλάχιστον εναλλακτικού συστήματος παροχής ενέργειας.

Το Πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης θα εκδίδεται από ειδικούς ενεργειακούς επιθεωρητές, θα ισχύει για 10 έτη και θα είναι υποχρεωτικά στη διάθεση κάθε αγοραστή ή μισθωτή χώρων των κτιρίων αυτών και είναι υποχρεωτικό για:

• Όλα τα νέα κτίρια μετά την αποπεράτωσή τους

• Όλα τα υφιστάμενα κτίρια άνω των 1.000 τ.μ. όταν ανακαινίζονται ριζικά και

• Όλα τα υφιστάμενα κτίρια, όταν πωλούνται ή ενοικιάζονται

Τέλος, ο νόμος προβλέπει τακτικές επιθεωρήσεις των λεβήτων, εγκαταστάσεων κεντρικής θέρμανσης και κλιματισμού.

Από το νόμο εξαιρούνται όλα τα κτίρια μικρότερα από 50 τ.μ., ιστορικά κτίρια και μνημεία, ναοί και χώροι λατρείας, προσωρινά κτίρια με χαμηλές ενεργειακές απαιτήσεις καθώς και οι εξοχικές κατοικίες που χρησιμοποιούνται έως 4 μήνες το χρόνο.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θέτουν τα εξής ερωτήματα:

1. Γιατί καθυστέρησαν 5,5 χρόνια τα αρμόδια Υπουργεία για να εκδώσουν ένα νόμο, ο οποίος δεν θέτει ούτε συγκεκριμένους στόχους, αλλά ούτε και απαντά στα βασικά ερωτήματα, τα οποία καλούνται να λύσουν οι κανονιστικές διατάξεις μέσα σε μόλις 6 μήνες;

2. Ποια είναι η διαδικασία με την οποία θα αποφασιστούν οι κανονιστικές διατάξεις, και ποιοι οι φορείς που εμπλέκονται σε αυτήν;

3. Γιατί οι εξοχικές κατοικίες έμειναν εκτός Νόμου, όταν στη χώρα μας μεγάλο ποσοστό των κτιρίων είναι εξοχικά, τα οποία μάλιστα καταναλώνουν σημαντικά ποσά ενέργειας;

4. Δεδομένου ότι οι επιθεωρήσεις λεβήτων και κλιματισμού, καθώς και η έκδοση πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης θα αυξήσουν το κόστος κατασκευής νέων οικοδομών, ανακαίνισης και συντήρησης υφισταμένων, γιατί ο νόμος δεν προβλέπει κανένα ουσιαστικό κίνητρο για την υλοποίηση του;

5. Ποιοι είναι οι μακροχρόνιοι στόχοι που θέτουν τα αρμόδια Υπουργεία και πώς ο συγκεκριμένος Νόμος θα βοηθήσει να επιτευχθούν;

6. Μήπως οι ενεργειακές μελέτες και πιστοποιήσεις, αντί να βελτιώσουν το ενεργειακό δυναμικό των κτιρίων της χώρας μας, γίνουν ακόμα μια γραφειοκρατική διαδικασία για ιδιοκτήτες και αγοραστές;

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θεωρούμε ότι ο νόμος μπορεί να συμβάλει στην εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια και να βελτιώσει το ενεργειακό δυναμικό των κτιρίων στη χώρα μας.

Ωστόσο για την καλή του εφαρμογή ζητάμε:

Για τις κανονιστικές διατάξεις
Μια ανοιχτή και διαφανή διαδικασία, κατά την οποία όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και θα συναποφασίσουν τη μεθοδολογία υπολογισμού της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και τις λοιπές κανονιστικές διατάξεις

Για τις εξοχικές κατοικίες
Να συμπεριληφθούν και αυτές στον νόμο, μιας και στη χώρα μας είναι πολλές και καταναλώνουν σημαντικά ποσά ενέργειας

Για τα κίνητρα υλοποίησης του νόμου
Να δοθούν κίνητρα, ώστε να βοηθήσουν τους ιδιοκτήτες να επιθεωρήσουν τις ιδιοκτησίες τους και να τις αναβαθμίσουν ενεργειακά. Για παράδειγμα οι ενεργειακές επιθεωρήσεις θα μπορούσαν να υλοποιούνται σε επίπεδο Δήμων ή Νομαρχιών από αντίστοιχες Υπηρεσίες που θα δημιουργηθούν. Επίσης το κόστος των εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης θα μπορούσε να επιδοτηθεί από το 4ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης ή άλλα αντίστοιχα κοινοτικά και εθνικά προγράμματα. Τέτοιου είδους προγράμματα, όχι μόνο θα βοηθήσουν μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού (κυρίως όσους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα) να θωρακίσει ενεργειακά τα σπίτια του, άρα και να κάνει τη συντήρησή τους πιο οικονομική, αλλά και θα συμβάλλουν στην μείωση εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα.

Για τη θέσπιση εθνικών στόχων και την καλή εφαρμογή του νόμου
Να τεθούν μακροχρόνιοι στόχοι για εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια της χώρας μας, να θεσπιστούν μηχανισμοί ελέγχου της καλής εφαρμογής της νομοθεσίας και να υπάρξει διαρκής συσχετισμός για το πώς η συγκεκριμένη νομοθεσία συμβάλλει στην επίτευξη των εθνικών στόχων

ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
Θεματική Ομάδα Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής