ΑΛΛΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ, ΑΛΛΟ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ

5+1 Σημεία για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα από τους Οικολόγους Πράσινους
Είχαν κατατεθεί και προς τους πολιτικούς αρχηγούς, την Παρασκευή

Το πλαίσιο των προτάσεών τους για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, έδωσαν σήμερα στη δημοσιότητα οι Οικολόγοι Πράσινοι. Οι προτάσεις, που είχαν κατατεθεί συμβολικά προς τους πολιτικούς αρχηγούς την ώρα που άρχιζε η σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο, αναγνωρίζουν την ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση, αλλά κινούνται σε κατευθύνσεις διαμετρικά αντίθετες από τη φιλοσοφία του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.

• Να στηριχθεί η εξυγίανση τουλάχιστον κατά 2/3 στην αποτελεσματική είσπραξη των φορολογικών εσόδων που ήδη προβλέπονται (και εισπράττονται μόνο εν μέρει), με παράλληλη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Λιγότερο ασφυκτική πίεση χρόνου για τη δημοσιονομική προσαρμογή, είναι επίσης απαραίτητη.


• Συγκεκριμένα μέτρα προτείνονται για τις «γκρίζες» περιουσίες από φοροδιαφυγή και διαφθορά, για τα αυθαίρετα, αλλά και για περιβαλλοντικούς φόρους με «ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα» που θα επιστρέφονται άμεσα στους εργαζομένους, τους ανέργους και τις επιχειρήσεις, μέσω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και ενίσχυσης των επιδομάτων ανεργίας.

• Περικοπές δαπανών να είναι στοχευμένες και μικρότερες. Στόχος ίσης τουλάχιστον προτεραιότητας, η παροχή πληρέστερων και καλύτερων υπηρεσιών στους πολίτες, ως αντιστάθμισμα στη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης. Ό,τι εξοικονομείται στην παιδεία και την υγεία, να επανεπενδύεται εξ ολοκλήρου στους ίδιους τομείς.

• Για τη δημόσια περιουσία, τονίζονται οι κίνδυνοι από ιδιωτικοποιήσεις στα δίκτυα της ΔΕΗ και στο νερό, υπογραμμίζεται η πλήρης αντίθεση στην οικοδόμηση εκτάσεων απαραίτητων για να καλυφθεί το έλλειμμα πρασίνου των ελληνικών πόλεων, αλλά και στη βίαιη αλλαγή χρήσεων σε ευαίσθητες περιοχές και προβάλλονται εναλλακτικές προτάσεις.

Όπως τονίζεται, «Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουμε ιδιαίτερους λόγους να θέλουμε υγιή δημόσια οικονομικά. Συνεχή μεγάλα ελλείμματα και υπερδανεισμός σημαίνουν ότι οι νεώτερες γενιές πληρώνουν για την ευημερία των μεγαλύτερων, κάτι ασύμβατο με τη διαγενεακή δικαιοσύνη. Ο πυρήνας όμως του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος εντείνει τις ανισότητες και υπονομεύει την περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα χωρίς καν να διασφαλίζει την οικονομική.

Με αντίστοιχους φορολογικούς συντελεστές, οι περισσότερες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν πολλαπλάσια έσοδα. Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής με τους ίδιους απλούς και αποδοτικούς τρόπους που το έχουν πετύχει οι εταίροι μας, θα έπρεπε να είναι η πρώτη προτεραιότητα. Αντίθετα, η κυβέρνηση παραιτείται από την προσπάθεια, υπολογίζοντας έσοδα από αντιμετώπιση φοροδιαφυγής λιγότερα από 1 δις κάθε χρόνο. Οι περικοπές θα οδηγήσουν σε υποβάθμιση και κατάργηση δημοσίων αγαθών κρίσιμων για την κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

(Για τη δημόσια περιουσία) χρειάζονται προσεγγίσεις που δε θα θυσιάζουν στο βωμό του χρέους ζωτικά συλλογικά αγαθά. Η δημοσιονομική εξυγίανση μπορεί πια να γίνει αποδεκτή από την κοινωνία μόνο αν συνοδεύεται τουλάχιστον από στοιχειώδη προοπτική ευημερίας, με τη θεμελίωση ενός Νέου Κοινωνικού Συμβολαίου, που θα στηρίζει την ευημερία κυρίως στα συλλογικά αγαθά, την αλληλεγγύη και την ποιότητα ζωής για όλους».

Η Εκτελεστική Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων
Για περισσότερες πληροφορίες:
Μιχ. Πετράκος 6942 984455
Γ. Παρασκευόπουλος 6979 952070
(ακολουθεί το πλήρες κείμενο με το πλαίσιο προτάσεων των Οικολόγων Πράσινων)

5+1 ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

1. Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουμε ιδιαίτερους λόγους να θέλουμε υγιή δημόσια οικονομικά. Συνεχή μεγάλα ελλείμματα και υπερδανεισμός σημαίνουν καταρχήν ότι οι νεώτερες γενιές πληρώνουν για την ευημερία των μεγαλύτερων, κάτι ασύμβατο με τη διαγενεακή δικαιοσύνη που είναι από τις βασικές μας αρχές. Με αντίστοιχους φορολογικούς συντελεστές, οι περισσότερες χώρες στην Ε.Ε έχουν πολλαπλάσια έσοδα. Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής με τους ίδιους απλούς και αποδοτικούς τρόπους, θα έπρεπε να είναι η πρώτη προτεραιότητα. Αντίθετα, η κυβέρνηση παραιτείται ουσιαστικά από την προσπάθεια, υπολογίζοντας ως έσοδα από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής λιγότερα από 1 δις κάθε χρόνο.

Οι κατευθύνσεις όμως που ακολούθησαν οι Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, ιδιαίτερα τα τελευταία 10 χρόνια, διόγκωσαν τόσο τα ελλείμματα όσο και το χρέος. Όλα αυτά τα χρόνια η χώρα μας συντηρούσε με δανεισμό μεγάλα ελλείμματα, όχι γιατί είχε υψηλές κοινωνικές δαπάνες, αλλά απλώς γιατί είχε χαμηλά έσοδα ως αποτέλεσμα του εύρους της παραοικονομίας, της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής. Έτσι είχαμε το ύψος των εσόδων μιας νεοφιλελεύθερης χώρας όπως η Ιρλανδία ή η Πολωνία, αλλά και δαπάνες αντίστοιχες χωρών με αξιόλογες δημόσιες υπηρεσίες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, χωρίς όμως ανάλογη αποδοτικότητα. Όλα αυτά για χάρη ενός μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης που δεν ήταν βιώσιμο ούτε οικονομικά ούτε περιβαλλοντικά, και που επιπλέον διεύρυνε διαρκώς τις κοινωνικές ανισότητες και μάλιστα σε βάρος των νέων.
Είμαστε λοιπόν υπέρ της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της φορολογικής δικαιοσύνης, αλλά πάντα ως μέρος μιας συνολικότερης επιδίωξης για κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

2. Ο πυρήνας του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος όπως παρουσιάζεται, βασίζεται κατά 2/3 σε περικοπές δαπανών με δραστική περαιτέρω συρρίκνωση δημοσίων αγαθών και μόνο κατά 1/3 σε αύξηση των δημόσιων εσόδων, κατά το μεγαλύτερο μάλιστα μέρος μέσα από νέες αυξήσεις έμμεσων φόρων, που πλήττουν ακόμα περισσότερο τους πιο αδύναμους. Μια τέτοια πολιτική έχει και ηθικό πρόβλημα, καθώς εντείνει τις ανισότητες και υπονομεύει την περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα χωρίς καν να διασφαλίζει την οικονομική.

Βασικές προτάσεις μας είναι:

• Η προσαρμογή να στηριχθεί κατά 2/3 σε αύξηση των εσόδων και μόνο κατά 1/3 σε εστιασμένες μειώσεις δαπανών.

• Η συμφωνημένη περίοδος για μηδενισμό του πρωτογενούς ελλείμματος να είναι σημαντικά μεγαλύτερη από την 3ετία που προβλέπεται στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Η κυβέρνηση και η Τρόικα θα έπρεπε να είχαν ήδη δει ότι μια τόσο απότομη δημοσιονομική προσαρμογή σε περίοδο προϋπάρχουσας ύφεσης, την επιδεινώνει ακόμη περισσότερο, όπως έχει ήδη συμβεί. Οι επιπτώσεις αυτές, που είχαν σαφώς υποεκτιμηθεί, οδήγησαν ήδη από το πρώτο τρίμηνο στον εκτροχιασμό της υλοποίησης του φετινού προϋπολογισμού.

3. Με αντίστοιχους φορολογικούς συντελεστές, οι περισσότερες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν πολλαπλάσια έσοδα. Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής με τους ίδιους απλούς και αποδοτικούς τρόπους που το έχουν πετύχει οι εταίροι μας, θα έπρεπε να είναι η πρώτη προτεραιότητα. Αντίθετα, στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα η κυβέρνηση παραιτείται ουσιαστικά από την προσπάθεια, υπολογίζοντας ως έσοδα από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής λιγότερα από 1 δις κάθε χρόνο. Πέρα από αυτό όμως, η κυβέρνηση δεν έχει αξιοποιήσει σοβαρές πηγές δημόσιων εσόδων που είναι κοινωνικά δίκαιες και περιβαλλοντικά βιώσιμες.

• Για τις καταθέσεις που έφυγαν για το εξωτερικό και δεν δικαιολογούνται από προηγούμενα δηλωμένα εισοδήματα, έχουμε προτείνει να αντιμετωπιστούν ως έσοδα από παράνομες δραστηριότητες.

• Οι φόροι στην περιουσία είναι 5.2% των συνολικών φορολογικών εσόδων στη χώρα μας, ποσοστό χαμηλότερο από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Η φορολόγηση μπορεί να συνδεθεί με αφορολόγητο ποσό που θα περιλαμβάνει το σύνολο των δηλωμένων εισοδημάτων της τελευταίας δεκαετίας, και το ακάλυπτο υπόλοιπο να επιβαρυνθεί με υψηλό συντελεστή. Έτσι θα ελαφρυνθούν οι συνεπείς φορολογούμενοι και παράλληλα θα αυξηθούν τα συνολικά έσοδα.

• Οι περιβαλλοντικοί φόροι που παραμένουν οι χαμηλότεροι στην ζώνη του ευρώ πρέπει να ενισχυθούν με μια αναδιάρθρωση φορολογίας που θα περιλαμβάνει προοδευτική εισαγωγή φόρου στον άνθρακα (με προσαρμοσμένη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης όπου εφαρμόζεται) συνδυασμένη με ισόποση μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών, ώστε να αποτελεί «ουδέτερο φόρο». Μέρος των εσόδων θα πρέπει επίσης να διοχετευθεί σε αύξηση των επιδομάτων ανεργίας. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε μισθολογική ανακούφιση των εργαζομένων και στήριξη των ανέργων, με παράλληλη φορολογική ελάφρυνση της εργασίας και μείωση της ανεργίας, δίνοντας έτσι κίνητρο για προσλήψεις αντί για ανάλωση φυσικών πόρων και περιβαλλοντική επιβάρυνση.

• Η είσπραξη των προστίμων που προβλέπονται για τα αυθαίρετα, οφείλει να προχωρήσει με ταχύτατους ρυθμούς. Η μη είσπραξή τους από τη διοίκηση ενθαρρύνει de facto το έγκλημα κατά του ελληνικού τοπίου και του περιβάλλοντος. Είναι αδιανόητο το κυβερνητικό σχέδιο που, αντί για επιβολή της νομιμότητας, ενθαρρύνει την ανομία αναζητώντας έσοδα στην επιβράβευση της περιβαλλοντικής ζημίας. Οι αυθαίρετοι οικιστές χρωστούν στην υπόλοιπη κοινωνία και πρέπει να δώσουν πίσω αναδρομικά όλα όσα έχουν αποκομίσει σε βάρος μας.

• Οι «γκρίζες περιουσίες» που έχουν σχηματιστεί με φοροδιαφυγή και/ή διαφθορά θα πρέπει να επιστραφούν στο Δημόσιο. Για το θέμα αυτό έχουμε ήδη καταθέσει προτάσεις για συγκεκριμένες απλές και αποτελεσματικές διαδικασίες ελέγχων, τόσο δημόσια όσο και στον ίδιο τον υπουργό Οικονομικών.

4. Αντίστοιχα οι περικοπές δαπανών που προγραμματίζονται με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε υποβάθμιση και κατάργηση δημοσίων αγαθών κρίσιμων για την κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Ήδη με την αύξηση των εισιτηρίων στις δημόσιες συγκοινωνίες και την περαιτέρω υποβάθμιση των υπηρεσιών τους, οι πολίτες ωθούνται και πάλι στη χρήση του ΙΧ, παρά το υψηλό κοινωνικό και περιβαλλοντικό του κόστος. Ο περιορισμός στα 50 εκ ευρώ της ετήσιας Υποχρέωσης Δημόσιας Συγκοινωνίας για τους σιδηρόδρομους, οδήγησε την ΤΡΕΝΟΣΕ σε ακρωτηριασμό του σιδηροδρομικού δικτύου με πλήρη αποκοπή μεγάλων περιοχών όπως η Πελοπόννησος και η ΒΔ Μακεδονία, ενώ τα ΚΤΕΛ πήραν μονοπωλιακή θέση και τα αντίστοιχα εισιτήριά τους έγιναν μέχρι και 30% ακριβότερα.

Ειδικά στην παιδεία και την υγεία, τα «κέρδη» από τον εξορθολογισμό των δαπανών θα πρέπει να επανεπενδυθούν εξ ολοκλήρου στους ίδιους τομείς για βελτίωση των υπηρεσιών, ως κοινωνικό μισθό που θα απαλλάξει τους πολίτες από την πίεση για προσφυγή στον ιδιωτικό τομέα της περίθαλψης, αλλά και της παιδείας. Στοιχεία του υπουργείου Υγείας μιλούν για αύξηση κατά 20% της ζήτησης για υπηρεσίες στα δημόσια νοσοκομεία, αύξηση στην οποία το ΕΣΥ δε θα μπορέσει να ανταποκριθεί αν γίνουν περικοπές. Τα ίδια ισχύουν και για τις ήδη πολύ χαμηλές δαπάνες για την εκπαίδευση.

Η περικοπή των στρατιωτικών δαπανών μόλις κατά 1,2 δις συνολικά σε μια τετραετία, δεν αποτελεί σοβαρό δημοσιονομικό στόχο. Οι δεσμεύσεις για μείωσή τους θα πρέπει να είναι πολύ πιο ισχυρές και εκτεταμένες.

Για τη μείωση της λειτουργικής δαπάνης του Δημοσίου, είμαστε σύμφωνοι με τους στόχους για καλύτερη οργάνωση και διοίκησή του. Περαιτέρω όμως μειώσεις αποδοχών δημοσίων υπαλλήλων με το νέο μισθολόγιο είναι αποδεκτές μόνο για πραγματικά υψηλόμισθους ενώ πρέπει να συνοδεύονται και από διορθωτικές κινήσεις για τις μέχρι τώρα περικοπές στους χαμηλότερους μισθούς και συντάξεις. Δυνατότητες ελαστικής εργασίας, αυστηρά για όσους δημόσιους υπαλλήλους το ζητήσουν και μόνο για όσο διάστημα το επιθυμούν οι ίδιοι, θα βοηθούσε τους ενδιαφερόμενους να διευθετήσουν καλύτερα την ισορροπία οικογενειακής και εργασιακής τους ζωής, συμβάλλοντας παράλληλα σε καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού αλλά και σε ελάφρυνση της δαπάνης για τη μισθοδοσία τους.

5. Η άντληση των 50 δις από τη Δημόσια Περιουσία αποτελεί κοινή στρατηγική των δύο κομμάτων εξουσίας.

Πολλές από τις προτεινόμενες αποκρατικοποιήσεις όμως αφορούν τομείς και δίκτυα που, αν δοθούν σε ιδιώτες, θα νοθεύσουν τον ανταγωνισμό και θα περιορίσουν μελλοντικές δυνατότητες της διοίκησης να ασκήσει πολιτική σε σημαντικούς τομείς. Για παράδειγμα, σήμερα η ΔΕΗ με δική σας επιλογή ελέγχει το δίκτυο και τη διανομή. Ιδιωτικοποίησή της θα απειλούσε να υπονομεύσει την ανάπτυξη των ΑΠΕ, αλλά και την δυνατότητα να κλείσουμε με πολιτική απόφαση ρυπογόνες μονάδες και ορυχεία λιγνίτη. Αντίστοιχα η ιδιωτική διαχείριση του νερού έχει δημιουργήσει οξύτατα κοινωνικά προβλήματα στις περισσότερες χώρες όπου εφαρμόστηκε. Χρειάζονται λοιπόν προσεγγίσεις που δε θα θυσιάζουν στο βωμό του χρέους ζωτικά συλλογικά αγαθά.

Τέλος η «αξιοποίηση» της δημόσιας ακίνητης περιουσίας δείχνει να οδηγεί σε βίαιη αλλαγή χρήσεων σε πολύτιμη άκτιστη δημόσια γη, που είναι ζωτικό να διατηρηθεί ως απόθεμα για να καλυφθεί, έστω μελλοντικά, το δραματικό έλλειμμα πρασίνου των μεγάλων ελληνικών πόλεων που διαθέτουν σήμερα μόλις το 25% του πρασίνου που απαιτούν οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Το παράδειγμα του Ελληνικού αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση χώρου που, αν οικοδομηθεί, θα επιβαρύνει δραματικά και τις επόμενες γενιές.

Καταστροφική θα είναι όμως και η αλλαγή χρήσης εκτάσεων μεγάλης περιβαλλοντικής σημασίας, όπως τα 8.000 στρέμματα της πρώην Φωνής της Αμερικής, στο Δέλτα του Νέστου που δυστυχώς περιλαμβάνονται ήδη στο σχετικό πρόγραμμα αναζήτησης επενδυτών.

Διαθέσιμα για εμπορική εκμετάλλευση μπορούν να είναι κυρίως ήδη υπάρχοντα κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο αλλά δεν εξυπηρετούν δημόσιες ανάγκες: στην κατηγορία αυτή ανήκουν για παράδειγμα ξενοδοχεία που έχουν κλείσει και θα μπορούσαν να αναδιαρρυθμιστούν ως τουριστικές κατοικίες για μακροχρόνια εκμίσθωση.

6. Οι προτάσεις αυτές δεν είναι εξαντλητικές. Παρατηρήσεις για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, θα καταθέσουμε και αναλυτικότερα, όταν αυτό δοθεί στη δημοσιότητα. Βασικό όμως είναι ότι η δημοσιονομική εξυγίανση μπορεί πια να γίνει αποδεκτή από την κοινωνία μόνο αν συνοδεύεται τουλάχιστον από μια στοιχειώδη προοπτική ευημερίας:

• Με ριζική μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, στις κατευθύνσεις που προτείνει το Σύμφωνο Βιώσιμης Ευημερίας των Πράσινων.

• Με ένα συνολικότερο σχέδιο ταυτόχρονης διεξόδου από την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση.

• Με τη θεμελίωση ενός Νέου Κοινωνικού Συμβολαίου, που στηρίζει την ευημερία κυρίως στα συλλογικά αγαθά, την αλληλεγγύη και την ποιότητα ζωής για όλους.

Η Εκτελεστική Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων