Ένας χρόνος πέρασε από τον Αύγουστο του 2007, όταν για πρώτη φορά δημοσιοποιήθηκε το πρόβλημα της ρύπανσης των υπόγειων νερών των περιοχών του Ασωπού ποταμού και η ρύπανση συνεχίζεται χωρίς να έχουν αποδοθεί ευθύνες στους ρυπαίνοντες - κατά παράβαση της ευρωπαϊκής Οδηγίας για την Περιβαλλοντική Ευθύνη.
Ποιες είναι επιτέλους οι βιομηχανίες που προκάλεσαν το πρόβλημα ρύπανσης στα επιφανειακά και υπόγεια νερά μιας τεράστιας περιοχής; Ακόμα και σήμερα δεν έχουν ταυτοποιηθεί οι βιομηχανίες που έχουν την κύρια ευθύνη για τη ρύπανση – αν και είναι σχετικά εύκολο με βάση την παραγωγική τους διαδικασία και άλλους παράγοντες που μπορούν να εξεταστούν - ώστε να αναλάβουν και το πλήρες κόστος της εξυγίανσης των ρυπασμένων νερών και εδαφών καθώς και της αποκατάστασης της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής βλάβης που έχουν προκαλέσει, σύμφωνα με την αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει". Τα πρόστιμα που επιβάλλει το ΥΠΕΧΩΔΕ δεν εκφράζουν την αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" αλλά περισσότερο την αρχή "ο πληρώνων συνεχίζει να ρυπαίνει". Ακόμα και τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί – αν και όποτε εισπράττονται – δεν φαίνεται να διατίθενται για τον καθαρισμό και την εξυγίανση της ρυπασμένης περιοχής.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, όπως έχουν καταγγείλει και τοπικοί φορείς, εταιρείες που έχουν "τιμωρηθεί" με πρόστιμα από το ΥΠΕΧΩΔΕ (http://www.minenv.gr/download/2007-11-07.prostima.se.eteries.sti%20perioxi.asopou.doc) όπως οι εταιρείες EUROPA PROFIL ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΑΒΕ, ALUMINCO AE, BERLING AEBE έχουν διαπίστευση για Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, ISO 14001 η πρώτη (http://www.profil.gr/SingleCgAllObj.asp?cgpk=493&lg=el), ενώ οι δύο επόμενες συμπεριλαμβάνονται στο Ελληνικό Μητρώο εταιρειών που εφαρμόζουν συστήματα EMAS (Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Ελέγχου), όπως φαίνεται στον κατάλογο που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2008 (http://www.minenv.gr/emas/downloads/EMAS-Register%20June08_gr.xls).
Είναι απορίας άξιο το γεγονός ότι οι εν λόγω εταιρείες διαθέτουν διαπίστευση για εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης την στιγμή που- όπως φαίνεται από το πρόστιμο που τους έχει επιβληθεί- αποτυγχάνουν να συμμορφωθούν με την υπάρχουσα περιβαλλοντική νομοθεσία. Πώς απαντά στο παραπάνω ερώτημα ο αρμόδιος φορέας Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) και η Ελληνική Επιτροπή EMAS (ΥΠΕΧΩΔΕ);
Όπως αναφέρεται στο πόρισμα – καταπέλτη του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2008, με βαριά ευθύνη όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών του ΥΠΕΧΩΔΕ, του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, του Υπουργείου Ανάπτυξης και της Ν.Α Βοιωτίας, ένας μεγάλος αριθμός βιομηχανιών της περιοχής του Ασωπού διαθέτουν άδειες λειτουργίας και διάθεσης των τοξικών αποβλήτων τους χωρίς να λαμβάνεται υπόψη και να εφαρμόζεται η υπάρχουσα περιβαλλοντική νομοθεσία. Είναι απολύτως απαραίτητο οι αρμόδιες υπηρεσίες να προβούν ΣΗΜΕΡΑ σε ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ των παλιών αδειών λειτουργίας και διάθεσης των επικίνδυνων αποβλήτων των βιομηχανιών ώστε να εξασφαλίζεται συμμόρφωση τους με την περιβαλλοντική νομοθεσία (ΚΥΑ 13588/725/06 για την διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων, ΚΥΑ 26857/553/88 για την προστασία των υπόγειων νερών από απορρίψεις επικίνδυνων ουσιών).
Με ευθύνη του ΥΠΕΧΩΔΕ και του ΥΠΑΝ δεν υπάρχει ακόμα και σήμερα χαρτογράφηση των ρυπασμένων περιοχών ούτε έχει πραγματοποιηθεί - δημοσιευτεί υδρογεωλογική μελέτη που να δείχνει την έκταση της ρύπανσης, τους κύριους ρύπους και τις τάσεις διασποράς/μετακίνησης τους στα υπόγεια νερά. Υψηλές συγκεντρώσεις του καρκινογόνου εξασθενούς χρωμίου που – σε πολλές περιπτώσεις- υπερβαίνουν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ολικού χρωμίου στο πόσιμο νερό ανιχνεύονται πλέον όχι μόνο στα Οινόφυτα, Αυλίδα, Σχηματάρι αλλά και στον Ωρωπό, Θήβα και Βάγια.
Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ συμμετέχουμε και στηρίζουμε τον αγώνα των τοπικών κοινωνιών για την αντιμετώπιση της ρύπανσης στις περιοχές του Ασωπού και την εξεύρεση κοινωνικά δίκαιων, βιώσιμων λύσεων που προστατεύουν την ανθρώπινη υγεία και τα οικοσυστήματα ενώ προωθούν υπεύθυνες οικονομικές και παραγωγικές δραστηριότητες. Βιώσιμες λύσεις όμως στην συγκεκριμένη περίπτωση δε μπορούν να υπάρξουν όσο:
- Οι βιομηχανίες συνεχίζουν να διαθέτουν τα απόβλητα τους ανεπεξέργαστα ή ελλειπώς επεξεργασμένα στα επιφανειακά νερά ή στο υπέδαφος. Απαιτούμε ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ των αδειών λειτουργίας και διάθεσης επικίνδυνων αποβλήτων των βιομηχανιών, ώστε να εφαρμόζονται οι διατάξεις της ΚΥΑ 26857. Δεν θα πρέπει να επιτρέπεται η λειτουργία των βιομηχανιών αν δεν διαθέτουν Αδεια Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων όπως προβλέπει η ΚΥΑ 13588.- Δεν υπάρχει σχέδιο διαχείρισης και πρόγραμμα παρακολούθησης της υδρολογικής λεκάνης του Ασωπού ποταμού, όπως προβλέπει η Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά 2000/60 αλλά και ούτε σαφής εικόνα της κατάστασης των νερών. Δεν υπάρχει ακόμα και σήμερα χαρακτηρισμός και χαρτογράφηση της ρύπανσης στην οποία θα στηριχθεί ένα βιώσιμο σχέδιο διαχείρισης και περιβαλλοντικής αποκατάστασης.
Ζητάμε την εκπόνηση αναλυτικής υδρογεωλογικής μελέτης που θα αποτυπώνει την έκταση της ρύπανσης, θα χαρακτηρίζει τους κύριους ρύπους και τις τάσεις μεταφοράς τους στα υπόγεια νερά.
Ζητάμε να εφαρμοστούν άμεσα οι απαιτήσεις της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά (2000/60) στην υδρολογική λεκάνη του Ασωπού, που μεταξύ άλλων απαιτεί συνεχή παρακολούθηση της ποιότητας και ποσότητας των νερών, πληροφόρηση της τοπικής κοινωνίας, διαβούλευση με τους πολίτες για τη βιώσιμη διαχείριση των νερών καθώς και την αποκατάσταση σταδιακά και το αργότερο μέχρι το 2015 της καλής κατάστασης των υπόγειων, επιφανειακών και παράκτιων νερών που έχουν επιβαρυνθεί.
- Η διοίκηση δεν ενδιαφέρεται καν για την εκπόνηση και εφαρμογή ενός Περιβαλλοντικού Σχεδίου για τον καθαρισμό και την αποκατάσταση της περιοχής. Απαιτούμε ένα Περιβαλλοντικό Σχέδιο με χρονοδιαγράμματα, τεχνικές απαιτήσεις και κόστος εφαρμογής για τον καθαρισμό της περιοχής και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος.
- Δεν έχει γίνει ταυτοποίηση όσων προκάλεσαν ή προκαλούν τη ρύπανση ούτε επιμερισμός του κόστους αποκατάστασης, ώστε να εφαρμοστεί η αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει". Ζητάμε συγκεκριμένες απαντήσεις, ποιοι είναι υπεύθυνοι για τη ρύπανση και σε ποιο βαθμό, ώστε να κληθούν να πληρώσουν το κόστος της αποκατάστασης.
- Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της διοίκησης δεν λειτουργούν ή στην καλύτερη περίπτωση υπολειτουργούν με αποτέλεσμα οι βιομηχανίες να συνεχίζουν ανενόχλητες το καταστροφικό έργο. Το ίδιο ισχύει και για τις υπηρεσίες σχεδιασμού.
Ζητάμε ολοκληρωμένο έλεγχο των βιομηχανικών δραστηριοτήτων για συμμόρφωσή τους με τους νέους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους και δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων στο διαδικτυακό τόπο του ΥΠΕΧΩΔΕ. Προτείνουμε η βιομηχανία, η τοπική κοινωνία αλλά και η κεντρική διοίκηση να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο για βαθιές αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία των βιομηχανιών της περιοχής, στην βάση της "καθαρής" παραγωγής, των πράσινων τεχνολογιών και της πράσινης χημείας.
Στηρίζουμε μια υπεύθυνη οικονομία και βιομηχανία καθώς και τη δημιουργία του αναγκαίου νομοθετικού, οικονομικού και φορολογικού πλαισίου (πχ μείωση του ΦΠΑ για υπηρεσίες, προϊόντα που θα συμβάλλουν στην καθαρή παραγωγή, φορολογικά κίνητρα, ειδικά προγράμματα συν-χρηματοδότησης ειδικά για την περιοχή) για την ενθάρρυνση των αλλαγών και των επενδύσεων που απαιτούνται.
Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ καταθέτουμε τις παραπάνω προτάσεις, σε συνεργασία και με τις τοπικές κοινωνίες και ζητάμε από τους πολίτες να κινητοποιηθούν και να συμβάλλουν στη λύση. Θα φέρουμε το θέμα στο ευρωκοινοβούλιο μέσω των Πρασίνων Ευρω-βουλευτών καθώς και στον ίδιο τον Επίτροπο για το Περιβάλλον, κ Στ. Δήμα, μια και συνεχίζεται η παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Δεν θα επιτρέψουμε να συνεχίζει να αποτελεί η περίπτωση του Ασωπού όχι μόνο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτυχημένης περιβαλλοντικής πολιτικής αλλά και χαρακτηριστική περίπτωση περιβαλλοντικής και κοινωνικής διαφθοράς της πολιτικής εξουσίας.
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΕΡIΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου